Засгийн газар өнгөрөгч долоо хоногт УИХ-д өргөн баригдсан, парламентаар хараахан хэлэлцээгүй байгаа, энэ оны төсвийн тодотгол, ирэх 2016 оны Төсвийн тухай хуульд хатуу бодлого хэрэгжүүлэхээр болсноо зарласан.

Эрдэс баялгаа эргэлтэд оруулах замаар хямралаас гарах гэсэн Засгийн газрын бодлого УИХ дээр гацсан тул гадаадын хөрөнгө оруулалт зогсч, орлого нь 679 тэрбумаар тасарсан төсвөө хэмнэх үүднээс Засгийн газар бүтэц бүрэлдэхүүндээ өөрчлөлт хийж, дэд сайдуудаа цомхотгон, яамдаа цөөлж, зарим агентлаг, газар хэлтэс, төрийн өмчит үйлдвэр, сангуудыг татан буулгахаар төсөвлөжээ.

Энэ оныг дуустал УИХ-ын гишүүд, Засгийн газрын гишүүд, засаг дарга нарын цалинг 30 хувиар бууруулж, хоёр тэрбум төгрөгийг хэмнэхээр болсон. Тэгвэл Сангийн яамнаас өргөн барьсан төсвийн төсөлд тусгаснаар Засгийн газрын бүтцийг цөөлөх бодлого УИХ-ын дэмжлэгийг хүлээж авбал, одоо байгаа 15 яамыг зургаагаар цөөлж, 2016 оны наймдугаар сарын 1-нээс Монгол Улсын Засгийн газар есөн яамтай ажиллах юм байна.

Тодруулбал, Засгийн газрын бүтцийг өөрчлөхдөө ерөнхий чиг үүргийн дөрвөн яам буюу Байгаль орчин, хөгжлийн яам, Гадаад хэргийн яам, Сангийн яам, Хууль зүй, дотоод хэргийн яам, чиглэлийн яамд нь Батлан хамгаалах яам, Гэгээрлийн яам, Дэд бүтцийн яам, Хөдөө аж ахуйн яам, Эрүүл мэнд, нийгмийн хамгааллын яам байхаар өөрчилжээ. Энэхүү өөрчлөлтөөр Эрүүл мэнд, спортын яамыг Хүн амын хөгжил, нийгмийн хамгааллын яамтай нэгтгэж, Эрүүл мэнд нийгмийн хамгааллын яам болгон, төсвөө хэмнэх гэнэ. Мөн Хөдөө аж ахуйн яамыг Аж үйлдвэрийн яамтай, Барилга хот байгуулалт, Эрчим хүч, Зам тээврийн яамдыг нэгтгэн Дэд бүтцийн яам болгон өөрчилжээ. Ингэснээр 2016 онд 454 хүнээр төрийн алба цөөрч, 1.6 тэрбум төгрөг хэмнэгдэнэ гэж тооцож. Гэхдээ энэ өөрчлөлт Шийдлийн Засгийн газрын бүтэц, бүрэлдэхүүнд нөлөөлөхгүй юм.

Хэрэв төсвийн төсөл Сангийн яамнаас өргөн баригдсан чигтэй батлагдах юм бол ирэх оны нэгдүгээр сарын 1-нээс Ой судалгааны хөгжлийн төвийг Байгаль орчин, ногоон хөгжил, аялал жуучлалын яаманд, Гамшиг судлалын хүрээлэнг Онцгой байдлын Ерөнхий газарт, Үндэсний хөгжлийн хүрээлэнг Стратеги судлалын хүрээлэнтэй, Багшийн хөгжлийн институт, Насан туршийн боловсролын төв, Боловсролын хүрээлэнтэй, Нийслэлийн гэр хорооллыг барилгажуулах төслийн албыг Гэр хороолын хөгжлийн газартай нэгтгэж, Цэвэр агаар сан, Мал хамгаалах сан, Цагаатгах ажлыг удирдан зохион байгуулах комисс, Хөдөлмөр эрхлэлтийн үйлчилгээний төв, Цөлжилтийн үндэсний хорооны ажлын албыг татан буулгах аж. Эдгээр байгууллагууд ирэн оны нэгдүгээр сарын 1-нээс татан буугдах аж. Харин Мэдээлэл технологи, шуудан харилцаа, холбооны газрыг ирэх оны наймдугаар сарын 1-нээс татан буулгахаар төсөвлөжээ.

Цаашилбал, Засгийн газар зарим сангуудыг татан буулгаж, зарим төрийн өмчит үйлдвэр, ажлын албыг өөр хооронд нь нэгтгэх бодлого барьж байгаа юм байна. Тухайлбал, УИХ-ын харьяа нэг, Засгийн газрын харьяа найман газрыг нэгтгэх, зарим агентлагуудыг татан буулгаж, чиг үүргийг нь холбогдох яамдад шилжүүлэх замаар Засгийн газрын агентлагуудын тоог зургаагаар бууруулахаар төсвийн төсөлд суулгажээ.

Хэрэв төсвийн төсөл Сангийн яамнаас өргөн баригдсан чигтэй батлагдах юм бол  Ой судалгааны хөгжлийн төвийг Байгаль орчин, ногоон хөгжил, аялал жуучлалын яаманд, Гамшиг судлалын хүрээлэнг Онцгой байдлын Ерөнхий газарт, Үндэсний хөгжлийн хүрээлэнг Стратеги судлалын хүрээлэнтэй, Багшийн хөгжлийн институт, Насан туршийн боловсролын төв, Боловсролын хүрээлэнтэй, Нийслэлийн гэр хорооллыг барилгажуулах төслийн албыг Гэр хороолын хөгжлийн газартай нэгтгэж, Цэвэр агаар сан, Мал хамгаалах сан, Цагаатгах ажлыг удирдан зохион байгуулах комисс, Хөдөлмөр эрхлэлтийн үйлчилгээний төв, Цөлжилтийн үндэсний хорооны ажлын албыг татан буулгах аж. Эдгээр байгууллагууд ирэн оны нэгдүгээр сарын 1-нээс татан буугдах аж. Харин Мэдээлэл технологи, шуудан харилцаа, холбооны газрыг ирэх оны наймдугаар сарын 1-нээс татан буулгахаар төсөвлөжээ.

Сангийн сайд Б.Болорын өнөөдөр өглөө өгсөн мэдээллээр бол Татварын ерөнхий газар, Гаалийн ерөнхий газартай, Улсын бүртгэлийн ерөнхий газар, Үндэсний статистикийн хороотой нэгтгэхээр төлөвлөсөн бол Төрийн өмчийн хороо, Худалдан авах ажиллагааны газрыг тус бүр татан буулгахаар Засгийн газар тооцжээ. Аймаг, дүүргийн хөдөлмөрийн хэлтсийг халамжийн хэлтэстэй, мөн Жижиг дунд үйлдвэрлэл эрхлэх санг Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих сантай нэгтгэх юм байна. Түүнчлэн Ашигт малтмалын газар, Газрын тосны газар зэрэг Засгийн газрын агентлагуудын орон тоог цөөрүүлэх бололтой.

УИХ-ын бие төлөөлөгч, зөвлөхүүдийн орон тоог тойргоос нэр дэвшсэнийхийг нь нэгээр, жагсаалтаар орж ирсэн хүмүүсийнхийг хоёроор цөөлөх аж. Мөн Төрийн нарийн бичгийн дарга нар албаны унаа унахыг болиулж байгаа гэнэ. Шаардлагатай тохиолдолд Төрийн нарийн бичгийн дарга нар дуудлагын унаа унах боломжтой аж.

Гэхдээ энэ бүхэн Засгийн газраас барьж байгаа бодлого. Үүнийг дэмжих эсэхийг, өөрөөр хэлбэлтөсвийн хатуу бодлого хэрэгжүүлж, төрийн албыг цөөлөх үгүйг УИХ олонхиороо шийднэ.

Уул уурхайн өсөлтийн цикл дээр томорсон төрийн албыг цомхотгож, бууруулах нь эдийн засгийн хямралын үед хэрэгжүүлэх хамгийн зөв бодлого. Учир нь төсөвт хатуу бодлого хэрэгжүүлбэл, эдийн засагт мөнгөний зөөлөн бодлого хэрэгжих боломжтой. Иймээс дарга нар дараагийнхаа ажлаа хайж байсан нь дээр болов уу?                                                                               news.mn