Өмнөговь аймгийн Ханбогд сумын нутагт байх "Оюутолгой” компанийн уурхайн талбайд он солигдохын урд өдөр буюу 2017 оны 12 дугаар сарын 31-нд гал гарч, хөдөлмөр хамгааллын хувцас хэрэглэлээ хадгалдаг агуулах нь шатсан юм. Галын дөл өөдөө гэж егөөдөх нь хаашаа ч юм бэ.

Юутай ч сарын ч хугацаа өнгөрөөгүй байхад "Оюутолгой" компанийн үйл ажиллагааны хэсгийн хамт олон "Рио Тинто” группийн Гүйцэтгэх захирлын нэрэмжит "Аюулгүй ажиллагааны дээд шагнал”-ыг хэдхэн хоногийн өмнө хүртэж, гүйцэтгэх захирал Жан Себастьян Жак Монголд ирж өөрийн биеэр гардууллаа.

Хөдөлмөр хамгааллын хувцас хэрэгслийнхээ агуулахыг хамгаалж чадахгүй галын осол гаргасан хамт олон группийнхээ оны дээд шагналыг хүртсэн хэрэг. Шагнал гардуулсан талаараа Жан Себастьян Жак захирал ярихдаа "Манай групп дэлхийн олон оронд 60 гаруй уурхай ажиллуулдаг. Эдгээрээс тавхан жил ажиллаж байгаа "Оюутолгой” компанийн хамт олон энэ шагналын эзэн боллоо.

Энэ амжилтад rap хумьж сууж байгаад хүрдэггүй, маш их хичээл-зүтгэл шаарддаг” гээд "Рио тинто”-гийн бусад уурхайгаас төлөөлөгч ирж, "Оюутолгой”-н аюулгүй арга барил, туршлага, соёлоос суралцах болно” гэжээ.

Дэлхийн том группийн "Аюулгүй ажиллагааны дээд шагнал”-ыг 2017 оны үзүүлэлтээрээ хүртсэн Оюутолгойн хамт олон оны сүүлчийн өдөр агуулахдаа яагаад гал алдсан юм бол. Ер нь ямар шалгууртай шагнал вэ?!

Тухайн оны үйл ажиллагааны үзүүлэлтийг 12 дугаар сарын 25-наар тасалбар болгон дүгнэдэг гэх баталгаатай бус мэдээлэл байна. Тэр хүртэл сайн байсан байх нь. Тэгээд манай монголчууд л болсон хойно шинэ жилийн баярын уур амьсгалдаа автаад тэр өдөр гэнэ алдчихсан бололтой. Тэгсэн ч 2017 оны бусад өдрүүдэд онц сайн байсныг нь харгалзан үзэв үү, өөрийн биеэр ирж гардууллаа. Ер нь энд "гардууллаа" гэж бичих нь зөв үү, "гap цайлгалаа” гэж бичих нь зүй юу?!

"Оюутолгой” компанийг Монголын Засгийн газартай хамтран эзэмшигч "Рио Тинто” группийн гүйцэтгэх захирал бээр Засгийн газрын тэргүүн солигдсоноос хойш Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүхтэй анх удаа уулзалт товлон ирсэн юм. Нэг завинд суусан хэр нь үе үе үнэн, худлаа нь нотлогдохгүй гомдол гаргадаг манай төр, засгийн түшмэдтэй үг хэлээ ололцох шаардлага байсгээд босож ирдэг нь хөрөнгө оруулагчдын хувьд шинэ зүйл биш.

Энэ удаад танхимын нэгэн дэд сайд дээшээ, доошоо гомдол урсгасан ч ийм зүйл тэгтлээ хол яваад байхааргүй гэдгийг хоёр хамтрагч хоёулаа мэдэж байгаа. Нэгэнт галт тэрэг хөдөлсөн учраас "Рио Тинто" өмнөх ажлаа хийгээд ирээдүйн ашгаа бодоод явж байхад болохгүй юмгүй ч энэ удаад Гүйцэтгэх захирал "чемоданы юм”-тай иржээ.

Нэг нь "Рио Тинто” компанийн Төлөөлөгчийн газар, нөгөө нь "Аюулгүй ажиллагааны дээд шагнал. Монгол дахь үйл ажиллагаа амжилттай явааг үнэлэх, цаашид үйл ажиллагаагаа улам бүр ойртуулахаа нотлох "дипломат” алхам хийлээ гэж болно. Үүнийгээ өөрөө ч тайлбарлаж, "Рио Тинто’ монгол Улстай урт хугацаанд түншлэх сонирхолтой байгаа. Тиймээс Улаанбаатарт суурин төлөөлөгчийн газраа нээлээ. Монгол Улстай хамтран ажиллах төсөл зөвхөн "Оюутолгой"-гоор тогтохгүй.

Мэдээллийн технологийн үйлчилгээг Монголоос авч эхэлсэн. Үүнээс гадна ашиглалт малтмалын хайгуул хийнэ” хэмээн мэдээллээ. Өмнийн говьд гэрэл гялбаж, цаашлаад Монгол Улсад хөгжлийн гэгээ татуулна гэж Оюутолгойн уурхайн ирээдүйд олонх монголчууд найдаж байдаг юм. Ийм найдвар төрж эхэлсэн тэр л үед Монгол Улсын гурван сая дахь иргэн Өмнөговь аймагт мэндэлж байлаа, Хөгжлийн ирээдүй тэнд л байна, хэзээ мөдгүй томоохон хот суурин Ханбогдод сүндэрлэнэ гэх итгэл ч нэгэн зэрэг "мэндэлсэн” юм.

Энэ удаад "Оюутолгой” уурхайнхан хөдөлмөр хамгааллын хувцас, хэрэглэлийн агуулахдаа галын осол гаргасан ч гэсэн "Рио Тинто” оны "Аюулгүй ажиллагааны дээд шагнал"-аа өгснийг бодоход тэнд ажил тун амжилттай яваа гэж бид итгэж байна. Харин Төлөөлөгчийн газрын хувьд гэвэл өмнө нь 2005-2006 оны үеэс Улаанбаатарт байсныг, захирлаар нь Мөнхсүх гэх залуу ажиллаж байсныг мэдэх, санах хүмүүс олон байгаа ч энэ удаад "албан ёсоор” нээж байгаагаараа онцлогтой. Юутай ч "Рио Тинто” бидэн дээр томилолтоор ирэхдээ "чемоданы юм”-тай бууж мордоод "гap цайлгаад” явлаа.

Өглөөний сонин
З.Боргилмаа