ЭРҮҮЛ УС”-аас аюулт E-COLI нян илэрчээ !!! Говь-Алтай аймгийн Эрүүл- Уснаас 2015 оны 11 сард хийсэн аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын шинжилгээгээр гэдэсний аюулт халдвар үүсгэгч E-COLI нян илэрсэн байна. Энэ нян нь ундны ус болон цэвэр уснаас огт илэрч болохгүй аюултай бактери юм. Мэргэжлийн хяналтын газрын хариуцлагатай шинжилгээний хариуг та бүхэнд хүргэе. Энэ шинжилгээний хариуг тухайн үед нууцалсан ч өнөөдөр ил боллоо. Ундны ус бохирдоно гэдэг бол орон нутгийн аюулгүй байдалд заналхийлсэн үйлдэл юм. Харин Алтай нутгийн иргэд хөдөлмөрчдийн эрүүл байдлыг хамгаалах үүднээс уг шинжилгээний хариуг ил зарлаж өвчлөлөөс урьдчилан сэргийлж болох байсан. 2015 оны 08-12 саруудад хүүхдүүдийн дунд гэдэсний халдварт өвчин эрс өссөн байдаг. Энэхүү өвчлөл нэмэгдсэн шалтгаан нь ундны усанд илэрсэн Е-COLI нянгаас үүссэн байх өндөр магадлалтай юм. Монгол Улс ундны усаа төрийн хамгаалалтанд авч, иргэдийнхээ эрүүл аюулгүй байдалд онцгой анхаарал хандуулдаг. Зарим нам болон намын удирдлагууд чандмань эрдэнэ болсон усаар улс төрийн шоу хийдэг аталаа хариуцлагатай энэ мэдээллийг нуун дарагдуулсан нь Алтай нутгийн ард иргэдийн амьд явах эрхэнд ноцтой халдсан үйлдэл боллоо. Е COLI гэж юу вэ? Уг бакерийг Германы эрдэмтэн, бактеролог судлаач Теодер Ешерих 1885 онд судалж байжээ. Мөн уг бактерийг эрдэмтний нэрээр овоглодог төдийгүй "Е” төрлийн савханцар хэмээн шинжлэх ухаанд албан ёсоор бүртгэжээ. Ерөнхийдөө "Е.coli” бактерийн амьдрах хамгийн таатай орчин нь хүний бүдүүн гэдэс. Учир нь "Е.coli” хүний бие организмд бүдүүн гэдэснээс өөр орчинд бараг амьдрах чадваргүй. Учир нь бүдүүн гэдэс биеийн хамгийн дулаан хэсэг аж. Гэхдээ уг бактерийг биотехнологи аргаар генетикийн өөрчлөлт оруулан үржүүлж болдог. Цусан дахь өчүүхэн бөөмсийг хүртэл устгах аюултай уг бактери нь ядаргаа, ажлын ачаалал болон бусад гадны хүчин зүйлсээс үүдэж хүний биед нэвтрэх боломжгүй гэнэ. Харин хоол хүнс болон ховор төрлийн хүнсний ногоонд үржих чадвартай. Мөн витамин "К2”, зарим төрлийн цэцгийн үрэнд нуугдаж, тэндээ удаан хугацаанд орших боломжтой. Зарим тохиолдолд бактериас урьдчилан сэргийлж, бие организмд нэвтрэхэд механик саад учруулах ямар ч аргагүйд хүрнэ. "Е.coli” 2.0 микрометрийн урт, 0.5 бичил мм диаметртэй. Амьдрах орчин нь хүний биеэс гадна хүнсний ногоо тэр дундаа төрөл бүрийн бордооны бүхий л давхаргад дасан зохицдог. Бактери карбон, диксод, этанолын хүчлийг даах чадваргүй ч хүний биеэс хүчилтөрөгчийн хангамж авсны дараа энэ бүхнийг тэсэн гарах дархлаатай болдог нь туйлын аюултайд тооцогддог ажээ. Эрдэмтэд тус бактери цельсийн 37 (фарангейтын 98.6) хэмд төвөггүй амьдардаг болохыг тогтоосон байна. Гэхдээ дээр дурьдсанчлан генетик өөрчлөлтөд орсон "Е.coli” савханцар лабораторийн нөхцөлд цельсийн 49 (фарангейтын 120.2) хэмд төвөггүй амьдарна. Түүнчлэн уг бактери нь кидрогин, метаноген, сульфат зэрэг химийн элементүүдэд хамаарах бактераар үүсгэгдэх аюултай. Өөрөөр хэлбэл химийн ямар ч бодис түүнтэй урвалд ордог ба эцсийн дүнд хүний цусан хангамж бууруулах, бүдүүн гэдэсний шархлаа зэргээр өвчлүүлж эцэст нь үхэлд хүргэдэг ажээ.