-Өвлийн улиралд халзан толгойтой явах ямар байна, даарч байна уу, нэг хэсэг үсээ ургуулчихсан байсан яасан бэ?

-Хааяа даарахаараа малгай өмсдөг юм. Хөдөө гадаа явахдаа халзан толгойтой явбал хөлдөнө биз дээ.Охинтой болсныхоо дараа нэг хэсэг ургуулсан. Халзан толгой минийстильимижгэдгийг мэдэрсэн. Түүнээс би хүнд гоё харагдах болов уу гэж үсээ хусаад байдаг мангар амьтан биш. Гэхдээ насаараа халзан явахгүй шүү дээ. Нас ньболохоор ургуулна. Үсээ хусуулаагүй байхдаа тайзан дээр гарсан чинь үзэгчидДэлгэрмөрөнгэдгээр нь хүлээж авахгүй байналээ.Нөгөөтээгүүртолгойдоо би хамгийн жижигхэн мөртлөө их агуулга багтаасан төрийн соёмбо шивүүлсэн хүн. Үүгээрээ би бахархаж явдаг юм. Зарим хүн "Толгой дээрээ шивээс хийлгэсэн сонин нөхөр вэ” гэж хардаг юм шиг байналээ. Энэ шивээс миний үйл хөдлөл, үзэл бодолтой минь зохицож чадсан учраас надад гоё харагддаг.

-Үндсэрхэг үзэлтэй гэдгээ харуулсан мэт санагддаг?

-Би үндсэрхэг үзэлтэн биш. Үндсэрхэг үзэлтэн гэжГитлер,Сталинзэрэг хүнийгхэлнэ. Манайхаас бол "Хар сарнай” хамтлагийнАмараа, дуучин С.Жавхлан нар байна. Тэд бол "Монгол бичгээ сур, түүхээ унш, дээлээ өмс” гэх зэргээр тулган шаарддаг. Битийм зандрагч биш. "Алив залуус аа, монгол бичгээ сурч дэлхийд гайхуулъя, түүх соёлоо дээдэлье” гэх зэргээр уриалан дуудагч үндэсний үзэлтэн хүн. Монголд үндсэрхэг үзэлтэн хангалттай л байгаа. Гэхдээ зөөлөн хатуугаа иддэг хорвоо шүү. Би хэлэх үгээ хаана ч хэлдэг ч өөрийгөө их зөөлөн хүн гэж бодож явдаг.Амьдралыг гал, шуурга шиг биш усны урсгал мэт авч явах дуртай. Үерлэх цагтаа үерлэнэ, ширгэх үедээ ширгэнэ. "2012”киног үзсэн бол ус хэчнээн агуу зүйл гэдгийг ойлгосон байх. Тэгэхээр миний зүрх сэтгэл дотор юу багтаж байдгийг "2012”киног үзсэн бол ойлгоно.

-Эх оронч хүн гээд л ярьдаг шүү дээ. Дайны хүнд хэцүү үедэнэ үг алдаршдаг. Өнөө үед ямар хүнийг эх оронч гэх вэ?

- Бурхнаас заяаж өвөг дээдсийн минь үлдээж өгсөн энэ эрх чөлөөт оронд зарим хүмүүс гуйлгачин яваад байгаа нь надад инээдтэй санагддаг. "Биднийг сайхан амьдруулсангүй. Юм бүхнээр дутааж байна” гээд л хүнээс юм гуйгаад л. Бурхан бидэнд адилхан тархи толгой, хувь тавилан өгсөн. Тэд өөрсдөө хичээхгүй байна шүү дээ.Дандаа л бусдын гарыг харж хэдий болтол гуйлгачин амьдрах юм бэ. Би доороо хэлгүй дүүтэй. Эрүүл бие саруул ухаантай байж архичин болсон хүмүүсийг хараад "Чи хөлгүй, хэлгүй, нүдгүй байсан бол яаж амьдрах юм бэ арчаагүй амьтан минь” гэжхэлмээр санагддаг. Монголчууд зөвд зөөлөн бурууд хатуурхаж ирсэн ард түмэн. Тийм ч учраас монгол хүн бүхэн тэмцэгч байж чадаж байсан. Бас хэтэрхий зөөлөн сэтгэл арчаагүйамьтдыгөөгшүүлдэг.

-Хүн зүтгэх юм бол бүхий л зүйлийг бүтээж болох нийгэмд амьдарч байна. Гэтэл яагаад юм нэг олны амьдрал нь тэгширч өгөхгүй юм?

-Нэг архичин нөхрийгширхэг мантуу олдохгүй хүний нутагт хаях юмсан. Яажамьдралынхаатөлөө тэмцэхийгхараял даа. Санаан зоргоороо сайхан амьдрах нутагт эрүүл биетэй гуйлгачиняваад байгааг хараад харамсдаг.Хэрвээямар нэгэн аваарослоорхөл гаргүй, нүд хэлгүй болчихсон бол би чинь сэтгэлээсээ тусална. Тусалсаар ч ирсэн.. Энэ хүмүүсийг хайрлах ёстой. Тоглолтын орлого болгоноос би тодорхой хувийг нийгмийн эмзэг бүлгийнхэнд хандивладаг. Үүнийг л өнөө цагийнэх оронч хүн гэх байх.

-Заримдаа хүмүүс гэмт хэрэгхийчхээдгадаадруузугтдаг л даа.Танд ч гэсэн боломж байсан л байх?

-Монголынхоохуулиндзахирагдаж суухад юу нь болохгүй гэж. Би алдсан, одоо ухаарсан. Эр хүний хувьдтэвчихээргүйзүйл байсанчнэг гараараа нөгөөгөө барьж чадаагүй нь миний буруу. Ийм зүйлүүд миний амьдралд нэлээд тохиолдож байсан. Энэ бүхнээс болоод эх орноо орхиод харийг зорих зүрх сэтгэл надад байхгүй ээ. Шоронд суулаа ч би эх орноосоохэзээ чзугтахгүй.Төрийн хууль хатуу чбурханаасхайрласан хувь тавилан өсөж төрсөн нутаг усааорхин зөвхөн өөрийн амиабодох сэтгэл монгол хүнээс гарч байгаад би харамсдаг. Ямар ч нөхцөлд нутагтаа байх жаргал шүү дээ.

-Та хийсэн хэрэгт гэмшдэг үү?

-Мэдээж. Энэ талаар нэг их ярихгүй байвал зүгээр байна. Ямарбахархмаарюм хийсэн биш. Хүн алдаж байж ухаардаг юм байна. Би өөрийн гэсэн үзэл бодолтой халхын л нэг эр. Надад сайхан бүхнийг хайрлах сэтгэл бий гэдэгт итгэлтэй байна.

-Харамсалтай санагдаж явсан цаг хугацаа хэзээ вэ?

-Өнгөрсөн юм бүхэнд харамсаад байдаггүй. Хүн сэтгэлийн тэнхээгээр амьдардаг шүү дээ. Миниймөрөөдөл биелэхгүй байгаад хамгийн ихээр харамсаж явдаг. Үүнээсээ болж хааяа сэтгэлээр унадаг.

-Юу мөрөөдсөн болоод биелэхгүй байна?

-Нэгдүгээрт миний төрсөн дүү хэлд ороосой гэж би байнга залбирдаг. Хоёрдугаарт хүн төрөлхтөн эх дэлхийгээ чин сэтгэлээсээ хайрлаасай. Гуравдугаарт дэлхийнбөмбөрцгийнзургаан тэрбум гаруй хүн амар тайван нэг нэгнээ хайрлаж амьдраасай гэж мөрөөддөг юм.Хэзээ нэгэн цагт энэ бүхэн биелээ гэдэгт итгэж байна.

-Та "бурхнаасхайрласан гэж” ихярилаа. Итгэдэг гэсэн үг үү?

-Залбирч шүтэж явдаг өөрийн гэсэн бурхантай хүн.Сэтгэлээ ариусгаж байх хэрэгтэй шүү дээ. Би бурхантай хоёр удаа тааралдсан. 12 настайдаа хог ачдаг машинд хөлөө бяцлуулаадгэмтлийнэмнэлэгт ухаангүй хүргүүлсэн. Эмч нар баруун хөлийг миньтайрахаасөөр ямар боломж байхгүй гээд амийг нь аварч байвал хөляахавгээд ээж аав маань зөвшөөрөөд гарын үсэг зурчихсан байсан. Би хагас дутуу ухаан ороод"Эмчээ би доороо хэлгүй дүүтэй. Намайг хөлгүй болчих юм бол аав ээж маань бүр ч их зовно. Би бөх болох гэж байгаа учраас хөлийг минь битгий тайраарай” гээд эргээд ухаан алдсан гэдэг. Эмч үүнийг сонсоод л шоконд ороод намайг"Ямар чл байсан би энэ хүүг би хөлтэй үлдэнэ” гээд бяцарсан хөлийг минь буцааж залгасан. Эмч ч хичээсэн би ч зүтгэсэн. Яагаад би гэнэт тэгж ухаан ороод юу ч мэдэхгүй жаахан хүүхэд тэгж хэлсэн юм бол. Үүнийг л би бурхантай уулзсан гэж хэлээд байгаа юм. Энэ лав аз биш ээ. Зургаан цаг гаруй хагалгаа хийлгэсэн. Бүтэн жилийн турш би эмнэлэгт хэвтсэн. Энэ үед л би хатуужил, ухаарал гэдгийг олж авсан байх гэж боддог. "Тэсвэр тэвчээр эр зориг бүхнийг ялдаг” гэж өөртэй байнга хэлдэг байсан. Тэр үеэ санахаар дотор огшоод байдаг юм. Хэлгүй хөлгүй хүүхдүүдээр хүн хийх гэж аав ээж хэчнээн жил зовсон бол гэж бодохоор… /хоолой нь зангирав/.

-Бөх хүсэл юу болсон бэ?

-Бисамбожүдогоор барилдаж байсан шүү дээ. Улсын аваргын хүрэл медальтай. Спортын дэд мастер цолтой. Бүх хотын аварга шалгаруулах тэмцээн Дархан хотод болоход хүрэл медаль авч байсан. Үеийнхэн дотроо бас ч үгүй айлгадаг бөх байсан шүү.

-Хоёр дахь удаагаа бурхантай хаана тааралдсан бэ?

- 2005 онд "Мister Dogs”хамтлагийнтаван жилийн ойн тоглолтциркидболсон юм. Тоглолтрууүзэгчид орох гэтэлциркийнхэнбиднийг"Түрээсээ бүрэн төлөхгүй бол гадаах хүмүүсийг оруулахгүй” гээд хаалгаа барьчихсан.Үзэгчид шавааралдчихсан хаалга цонхыг нь балбаад л.Арваннэгдүгээр сар болохоор гадаа хүйтэн байсан. Жаахан удах л юм бол тарах гээд. Тоглолт эхлэхээс15 минут өмнө би хэн дээр очихоо ч мэдэхгүй 500 мянган төгрөг олох гээд гараад гүйсэн. Ёстой дээшээ тэнгэр хол доошоо газар хатуу санагдсан. Таксинд суугаад уйлаад чинь сэтгэлээсээбурхнаасгуйж байсан гээд бод доо. Замын түгжрэлаймаар. Бууж гүйгээд циркийнзүүн талын байранд байдаг бильярд орсон. Таньдаг хүн л хайж яваа тэр. Тэр газар шал танихгүй ганцхан хүн бильярд цохиод байж байсан. Би шууд үнэнээ хэлээд гуйсан. Надад мөнгө олдсон. Тэр ахыг одоо ч би энд тэнд тааралдахаар гарыг нь чанга атгаж явдаг.

 Эх сурвалж:tonshuul.mn Ц.Анударь