Бөх тайлбарлагч Б.Цогтбаатар тайлбарлагчийн гараагаа эхэлсэн түүх
Тэр жилдээ наадмын тайлбарыг радиогоор хийхээр болсон. О.Батмөнх ах бид хоёр шүү дээ. Ардын хувьсгалын тэгш ой байсан учраас нэлээд ач холбогдол өгч байсан. Яагаад гэвэл 1990 онд А.Ганбаатар багш начин болчихсон байсан. Шинэхэн начин сайн барилдах ёстой байлаа. Тэгээд барилдаж явах хугацаанд нь бид хоёр бөх тайлбарлах даалгавартай болохгүй юу. Наадмаар төв цэнгэлдэхийн тайлбар радиогийнхтой хамт явдаг юм. Радиогийнхон тэр үед бид хоёрыг их голж байсан. Тэгш ой тохиож байсан болохоор сүртэй байлаа. Тэгээд ч орон даяар радиогоор шууд явна. Олон телевиз гэж байсангүй, ихэнх хүн л радиогоор бөх сонсоно шүү дээ.
Тийм болохоор "Эх орон даяар бөх шууд явах гэж байхад ямар ч дадлага туршлагагүй, хоёр шинэ нөхөр өглөө” гээд л бөөн яриа гарсан. Харин Бөхийн холбооноос сонгон шалгаруулалтад тэнцсэн хүмүүсээ өгч байна гэж хэлж, тайлбарлаад л суулгаж байгаа юм. Тэгээд хос чихэвчийг нэг нэгээр нь чихэндээ зүүчихнэ. Одоогийн радио, телевизтэй харьцуулахад их дэгтэй ч байж. Найруулагч нар загнана ч гэж жигтэйхэн. Чихэвчээр удирдана, тэгж ярь, ингэж хэл гээд л. Одоогийнх шиг микрофон дууг нь хаачихдаг товчгүй байсан болохоор нусаа нийх, хөлсөө арчих, янз бүрийн чимээ гаргах ямар ч эрх байхгүй. Найруулагч дохио өгөөд, микрофоныг чинь хаалаа гээд команд өгөхөөр л хөлсөө арчина шүү дээ. Тэгээд л "Хүн шиг ярь” гээд загнана. Тэр үед СГЗ П.Цагаан гуай шууд нэвтрүүлгийн найруулагчаар ажиллаж байсан юм. Бид хоёр П.Цагаан гуайд их загнуулж, анх радиогоор бөх тайлбарлаж байсан юм.
Их ч сандарч байсан. Тэр жил А.Ганбаатар багш дөрвийн даваанд өвдөг шороодож байлаа. Тэгээд өөрөө ирж суугаад, тайлбараа хийсэн. Тэр жилийн наадам сэтгэлд их тод үлдсэн дээ. О.Балжинням аварга түрүүлж, П.Сүхбат гарьд үзүүрлэж байсан юм. Хүн бүр л Б.Бат-Эрдэнэ аваргыг түрүүлнэ гэж байсан ч шөвгийн дөрөвт үлдсэн. Их түүхтэй наадмын тайлбарыг хийж байлаа. Үүнээс хойш албан ёсоор тайлбарлагч болсон.