“Нүүрс” Л.Гансүхийн араас “Гудамж” төслөөр Н.Батбаяр явах уу
Н.Алтанхуягийн Засгийн газрын үед хэрэгжсэн "Нүүрс” хөтөлбөрт Монгол Улсын хуулийн байгууллага дүн тавьж Л.Гансүхийг шоронд хийлээ. Үнэндээ хөтөлбөрт нь бус, хэрэгжүүлэгчдэд нь тавьсан дүн. Гэтэл гэр хороололын иргэд "Нүүрс” хөтөлбөрийг дахин хэрэгжүүлэх шаардлагыг Ч.Сайханбилэгийн Засгийн газарт тавив. Гэр хорооллын иргэдийн ийнхүү улстөржсөн шийдвэр зохион байгуулалттай байсан эсэхийг нотлох ямарч боломжгүй. Юутай ч "нүүрсчин” бүлгийн буруу зөвийг дэнслэхээр хуулийн хүрээнийхэн таван өдөр хэлэлцэж Л.Гансүхийг 4.6 жил хорихоор болсон.
Яг л Л.Гансүхийн гардан гүйцэтгэсэн "Нүүрс” хөтөлбөртэй нас чацуу Н.Батбаярын "Гудамж” төсөлд дүн тавих цаг нь болсон юм биш үү. Фортуна Н.Батбаяр Эдийн засгийн хөгжлийн сайд хийж байхдаа Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийг зөрчин Японы зах зээл дээр"Самурай” бонд босгосон. Харин сүүлд нь"Япон улсад гал тахисаны хүчинд бонд босгож чадлаа” гэж тайлбарласан нь олны гайхширлыг төрүүлсэн. Тухайн үед Сангийн сайд асан Ч.Улаан "Хууль зөрчөөд ч хамаагүй эдийн засгийг тэтгэх хөгжлийн хөрөнгө оруулалт татахад болохгүй зүйлгүй” хэмээн хамгаалсан үг хэлсэн.
Гэтэл тэрхүү зээл үр бүтээлтэй зүйл зарцуулж байгаа нь эргэлзээтэй. Н.Батбаяр сайд байх хугацаандаа 33 уулзвар, 122 км хурдны зам барих ёстой гэж "Чингис бонд”-ын хөрөнгөөс 200 сая ам.доллар "Гудамж” төсөлд гаргаж өгсөн. Учир нь "Гудамж” төслийн автор нь Н.Батбаяр, гүйцэтгэгч нь Н.Батбаяр, санхүүжүүлэгч нь Н.Батбаяр юм. Уг нь дээрх 200 сая ам.доллар Хотын дарга Э.Бат-Үүлийн мэдэлд очих ёстой байсан. Мань хоёр үүнээс болж ам мурийгаад ч авсан. Ер нь ихээхэн мөнгөтэй төсөл хөтөлбөрийн цаана янз бүрийн аргаар мөнгө угаалт явж байдаг. "Гудамж” төслийн долоо хүн 90 сая төгрөгөөр гадаадад зугаалсан баримт олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслээр цацагдаад газар авч байна. Гэтэл АТГ болон Н.Алтанхуягийн багийнханд дарамт үзүүлж явсан хуулийн байгууллагууд энэ тэдний энэхүү тансаглалыг огт хараагүй нь сонин. Эсвэл галд өргөчихөж магадгүй гээд Фортунагаас айгаад байгаа юм болов уу. Уг нь шалгавал Л.Гансүхийн араас Н.Батбаяр дээлээ нөмрөх ч байж магадгүй юм.
Түүнийг "Гудамж” төслөөр хэр их мөнгө "угааж” байгаа бол гэсэн хардлага нийтийн дунд байна. Өмнө ч байсан. Төслийн ажил эхлэх үед ам.доллар 1600 төгрөгтэй тэнцэж байсан гэж үзвэл 200 сая ам.доллар ойролцоогоор 320 гаруй тэрбум төгрөг болж байгаа юм. Манай улсад нэг км автозам барих жишиг үнэ орон нутагт 650 сая, харин нийслэлд 810 сая төгрөг байхаар тооцдог. Тэгэхээр 122 км хурдны замын ажилд 122 тэрбум төгрөг зарцуулж болно гэсэн үг. Нийт хөрөнгөөс хурдны зам барих 122 тэрбум төгрөгийг хасахаар үлдсэн 200 орчим тэрбум төгрөгийг 33 уулзварт зарцуулахаар болж байна. Ингэхээр нэг уулзварт ойролцоогоор зургаан тэрбум гаруй төгрөг зарцуулна гэсэн үг. Гэтэл нэг уулзвар засч, сайжруулж, шинээр тавихад сайндаа л хоёр км автозам барьдаг аж. Өөрөөр хэлбэл одоо мөрдөж байгаа автозамын жишиг үнээр бол нэг уулзвар барихад 1.7 тэрбум орчим төгрөг, барилгын материалын үнэ өссөн зэрэг шалтгааныг нэмээд сайндаа л хоёр тэрбум төгрөг зарцуулах боломжтой тооцоо гарч байгаа.
Жишээлбэл өнгөрсөн онд тууз хайчилж нээлт хийсэн 10 гаруй уулзварын нэг "Минж плаза”-гийн өмнөх дөрвөн зам дээр л гэхэд 1830 ам.метр талбайг засварлажээ. Товчхондоо бол энэ нь хоёр км хүрэхгүй автозам гэсэн үг. Мөн өнгөрсөн онд барьсан III, IV хороололын эцсийн уулзварыг 1.6 км-ээр тэлсэн байх юм. Зөвхөн энэ хоёр уулзвар буюу нийт 3.5 орчим км замын ажлыг хийхэд л Н.Батбаяр сайдын мэдэлд байгаа 300 гаруй тэрбумаас 12 нь явчих нөхцөл үүсээд байсан. Үнэндээ Монгол Улсын хэмжээнд мөрддөг зам барих жишиг үнээс зургаа дахин давсан энэ мөнгө хяналттай "урсч” байсан уу, гэвэл тийм биш. Мөн хэний халаасанд орж байгаа нь ч тодорхойгүй. Тиймээс л Н.Батбаярын гардан зохион байгуулсан хөтөлбөрт Л.Гансүхийн "Нүүрс”-тэй ижил дүн тавимаар байгаа юм. Манай хууль хяналтынхан захилгын байгуулага болсонг үүнээс харж болох юм.