Эрхэм Ерөнхийлөгч Х.Баттулга танаас бага насны охид, хөвгүүдийг хүчирхийлж, бэлгийн дур хүслээ зүй бусаар хангасан "мангас”-уудыг цаазаар авах хуулиа нэн даруй санаачлан, батлуулж өгөөч гэж гуйя. 

Таны 2017 онд гаргасан ч дэмжлэг авч чадаагүй "Алдрай бяцхан үрсийг тамлан, бэлгийн дур хүслээ зүй бусаар хангагч, хүчирхийлэгчдийг шийтгэх, тэднийг цаазаар авахуулах” санал бодол, шийдвэр өдгөө ч сэтгэлд тань халуун, бүлээнээрээ "лугшиж”, голыг чинь зурсаар байгаа гэдэгт итгэж байна. Тэр үед Ерөнхийлөгчийн хувьд улс төрийн нөхцөл байдал, дэмжлэг өнөөгийнхөөс хүч муутай, баг бүрэлдэхүүний зангараг сул байсан гэж болно. Харин өдгөө байдал өөрөөр эргэсэн. Тухайн үед Засаг барьж байсан намын улс төрийн хүчний нөлөөгөөр, хүүхэд хүчирхийлсэн этгээдийг цаазаар авах нэрээр өөрсдийг нь хилсдүүлчих вий гэх айдсаасаа болж өрнүүлсэн зохион байгуулалттай дайралт, ажиллагааны үр дүнд гаргасан санал тань унасан билээ.

Гэвч үүний үр дүнд 2012-2016 онд 1088, 2018 онд 111, 2019 онд 218, 2020 оны эхний гурван сард 134 хүүхэд зөвхөн гаж донтон, араатнаас дор авирлагчдын гарт бэлгийн хүчирхийлэлд өртөж, насан туршдаа бие, сэтгэлийн тарчлал, зэрэмдэглэл амслаа. Хууль, хяналтынхан, хүний эрх яригчид энэ тоог хэд хүрвэл хүчирхийлэгч, хүчирхийлэл үйлдэхийг санаархагчдыг таслан зогсооно гэж хүлээгээд байгаа юм бэ. Эсвэл өөр баримт, илүү гаж үйлдэл, өнгөрсөнд өрнөснөөс аймшигт яргалал үйлдэгдэхийг хүлээгээд байгаа юм уу. 

Цаазын ялыг сэргээх тухай асуудал яригдахад "Монгол бол хүний эрхийг дээдлэгч улс. Олон улсын хүний эрхийг хамгаалагч байгууллагууд болоод НҮБ биднийг юу гэх вэ. Бид ололтоосоо ухарсан хэрэг болно” хэмээх халаглал, ухуулгууд гарч байлаа. Гэвч бидний цөөхөн монголчууд хэдий болтол гаднын аль байгууллага, хэн гэгч, ямар улс, орон биднийг хүүхэд хүчирхийлэгчийг цаазалснаараа "Хүний эрхийг дээдлэгч биш” хэмээн хэлнэ гэж айж, ичиж, гаж донтон, жигшүүрт хэрэгтнүүдийг өөгшүүлж суух вэ. 

Баримт 1. Найман настай охиноо мал хариулуухаар явуулаад, төрсөн эцэг нь араас нь очиж малын бэлчээрт хүчирхийлдэг байсныг дүү нь мэдэж, ээждээ хэлснээр жигшүүрт хэрэг ил болсон байна.

Баримт 2. Хэнтий аймгийн Норовлин суманд амьдардаг 12, 15 настай эгч, дүү хоёрыг Дадал сумын харьяат 33 настай Б, 38 настай Б нар айлган, дарамталж, 2017 оноос хойш хүчирхийлж байсныг нагац эгч нь хуулийн байгууллагад өнгөрсөн сарын эхээр мэдэгдэв. Тус хэргий Хэнтий аймгийн Цагдаагийн газарт шалгаж байна.

Баримт 3. Хэнтий аймгийн Норовлин суманд амьдардаг, 12 настай охиныг 58 настай өвөө нь есөн настайгаас нь хойш буюу гурван жилийн турш хүчиндэж ирснийг хажуу айлынх нь хүн цагдаад мэдэгдсэнээр өнгөрсөн сард ил болж, хуулийн байгууллага шалгаж эхлэв. 

Баримт 4. Сэлэнгэ аймгийн Сайхан сумын нутаг дэвсгэрт М.Р нь 2012 оноос 2016 оныг хүртэл хугацаанд өөрийн ач охин болох бага насны буюу есөн настай Ц.Г-г хүчирхийлж байсныг ээж нь мэдсэнээр хуулийн байгууллагад хандсан байна. 

Баримт 5. Дорноговь аймгийн Замын-Үүд суманд хойд эцэг нь дагавар охиноо бусадтай бүлэглэн хүчирхийлдэг байсан хэрэг ил болсон. Тодруулбал, 41 настай Х 13 настай дагавар охиноо удаа дараа өөрийн хамаатан гэх 28 настай Б-тэй хамтран хүчирхийлснийг ээж нь эмнэлэгт үзүүлэх үеэрээ мэдсэнээр цагдаад хандсан байдаг. Тэр үед охин нь аль хэдийн таван сартай жирэмсэн болсон байв. 

Хөл дээрээ ч бат зогсож амжаагүй нялх хүүхдийг хүчирхийлсэн яргалал, тамлалын талаарх баримтыг энэ удаад энд хүргээд зогсооё. Цаазын ялыг сэргээхэд, харгис, цэвдэг, жигшүүрт гаж донтнуудыг яллахад, тийн санаархагчдын бузар санаа бодлыг тасдан хяргахад үүнээс илүү баримт, шалтгаан хэрэгтэй гэж үү. 

Үүнээс гадна цаазын ялыг сэргээх хамгийн том шалтгаан бол нялх, балчир үрсийг зэрэмдэглэж, эмлэж, хүчирхийлж, дур хүслээ ханган тавлаж, айдаст автуулж байсан хүчирхийлэгчид 3,5,8,10,15, хамгийн ихдээ 16 жилийн дараа шоронгоос суллагдаж байгаа явдал юм. Энэ нь хүчирхийлэлд өртөж байсан охид, хөвгүүд ид насанд хүрэх буюу 16-25 настай болоход нь өнөөх араатнууд гэртээ буцаж ирнэ гэсэн үг. Бага насны хүүхдийг хүчирхийлэгчдийн 88 хувь нь төрсөн болон хойт эцэг, өвөө, авга, нагац ах, төрөл төрөгсөд нь, үлдсэн 12 хувь нь аав, ээжийнх нь танил, найз нөхөд байдаг тухай судалгаа бий. Тэгэхээр хүчирхийлэл хүүхэд, багачуудыг насан туршид нь "дагаж”, зарим нь дахин тамлаж, зэрэмдэглэсээр байна. 

"...Бага насны хүүхдийг хүчиндэх гэмт хэрэгт оногдуулах ялыг чангатгах, жигшүүрт гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдүүдэд ялын дээд хэмжээ цаазаар авах ялын оногдуулж, хатуу цээрлүүлж байх саналыг олон нийтийн зүгээс Монгол Улсын Ерөнхийлөгчид хандан олноор ирүүлж, цаазаар авах ялыг сэргээхийг шаардах боллоо. Хэдийгээр цаазаар авах ял нь хүмүүнлэг бус гэгдэж байгаа ч хөл дээрээ ч бат зогсож амжаагүй, хөхнөөсөө ч гараагүй нялх хүүхдийг хүчирхийлж байгаа нь Монгол хүний зан заншил хийгээд соёлт хүн төрөлхтний ёсонд харшлах ноцтой, харгис хэрцгий жигшүүрт үйлдэл юм. Монгол Улсын иргэдийн ухамсар, ёс суртахуун, хүн хүнээ дээдлэх соёл, зан заншлыг үгүйсгэсэн жигшүүрт гэмт үйлдлүүд улам бүр нэмэгдэж байгаа нь манай улс цаазаар авах ялыг халах цаг хараахан болоогүй байсныг илтгэж байна…” гэжээ. 

Эх сурвалж: npost.mn