Ерөнхий сайд Абэ Шинзо Төв Азийн орнуудаар хийх айлчлалын төлөвлөгөөндөө Монголыг оруулсан нь, энэ улстай юу болов гэмээр дотносч байгааг нь харуулж байгаа бөгөөд энэ нь нэг талаар Хойд Солонгост хулгайлагдсан Японы иргэдийг буцааж авах он удаан жил ужгирсан асуудлыг шийдэхэд нь хэрэгтэй гэж үзсэнийх юм. Абэ Шинзо Улаанбаатарт таван цаг саатсан бөгөөд ирнэ гэж амласнаа ёсоор болгосонд нь түүнд Монголын ерөнхийлөгч талархал илэрхийлжээ. Нэг сарын өмнө буюу есдүгээр сарын 27-нд Ц.Элбэгдорж Нью-Йоркт очихдоо НҮБ-д суугаа Японы төлөөлөгчийн газар Абэ Шинзотой уулзаж, Төв Азиар айлчлахдаа Монголд буугаад мордохыг хүссэн бөгөөд Абэ "Ороод гарахыг бодъё, гэхдээ хонож амжихгүй байх” гэсэн юм. Тухайн үед ерөнхий сайдын айлчлалын төлөвлөгөө хэдийнэ гарчихсан байсан боловч ямар ч байсан тэр хуваарьт өөрчлөлт оруулж Ц.Элбэгдоржид өгсөн амлалтаа биелүүлснээр Абэ нь Засгийн газрын тэргүүн байхдаа Монголд хоёронтоо айлчилсан анхны ерөнхий сайд болж байна. Абэгийн үед хоёр орны удирдагчдын харилцан айлчлал урьд байгаагүй олон удаа хийгдсэн бөгөөд түүнийг 2012 онд Засгийн газрыг дахин тэргүүлснээс хойш Монголын ерөнхийлөгч болон ерөнхий сайд Японд дөрвөн удаа очжээ. Ц.Элбэгдоржийг 2013 онд очиход нь Абэ гэртээ урьсан нь, дипломат ёсонд тэр бүр тохиолддоггүй ховор үзэгдэл болов. Мөн өнгөрсөн долдугаар сард болсон Монголын ардчиллын 25 жилийн ойд Абэ видео мэндчилгээ илгээсэн билээ. Хоёр орны харилцан итгэлцэл урьд урьдынхаас илүү бат бөх байна хэмээн Абэ тухайн үед хэлж байв.   

   Абэгийн хувьд Монголтой улам бүр зузаарах нэг шалтгаан нь тус улс Хойд Солонгостой олон жилийн турш нягт холбоотой байж ирсэн явдал юм. Түүний гадаад бодлогын нэг чухал зорилт нь 1970-80 онд хойдуудад хулгайлагдсан япон иргэдийн асуудлыг эергээр шийдэх, улмаар тэднийг эх нутагт нь эсэн мэнд авчрах явдал билээ. Монгол нь энэ чиглэлээр Токиотой хэдийнэ хамтран ажиллаж эхэлсэн бөгөөд хулгайлагдсан япон иргэдийн нэг Мэгүми Ёкотагийн охиныг өвөө эмээтэй нь уулзуулах уулзалт  2014 оны гуравдугаар сард Улаанбаатарт зохион байгуулагдсан билээ. Японы үндэсний аюулгүй байдлын албаны өндөр тушаалтнууд болон ерөнхий сайдын ажлын албаныхан энэ оны эхээр Монголд хэд хэдэн удаа айлчилсан нь хулгайлагдсан иргэдийн асуудлыг шийдвэрлэхэд ахиц гаргах оролдлого хэмээн ажиглагчид дүгнэсэн юм.              

   Засгийн газрын зарим албаны хүмүүс хулгайлагдсан иргэдийн асуудалд олигтой ахиц гарна гэж найдах хэрэггүй хэмээж байна. Хойд Солонгос тэдгээр иргэдийн байгаа газрыг нэгмөсөн олж тогтоох чиглэлд ажиллахаа нэг жилийн өмнө илэрхийлсэн боловч хэзээ дуусах дээр хугацаа товлоогүй. Гэхдээ Абэ энэ ажилд ахиц гаргахын тулд бүх бололцоогоо дайчилна хэмээн түүнд ойр эх сурвалж хэлж байна. Монгол руу хандсаар байгаа нь Абэгийн хувьд хулгайлагдсан иргэдийн асуудлыг шийдвэрлэхээр улам бүр яарч байгааг нь харуулж байна биш үү.    

Японы "Nikkei Asian Review” сэтгүүл. 2015.10.27