Айсуй сонгуулийн өнгө: Жижиг намууд сонгуулийн саналыг хувааж дийлэх үү
Айсуй сонгуулийн өнгийг шинжиж л сууя даа хэдүүлээ. Харин сонголтыг хэрхэн хийхийг мэргэн ард түмэн мэднэ. Эрх баригчид ямартай ч сонгуулийн ажлаа нууцхан эхлүүлээд байгаа бололтой. УИХ-ын гишүүн Ж.Ганбаатар шинэ оноор цэцэрлэгийн багачуудад өвлийн өвгөнөөр бэлэг гардуулаад амжсан. Тэгвэл энэ сараас эхэлж 2016-2019 оны хооронд хийж ажлын тайлангаа сэтгүүл болгон хэвлээд айл болгонд тарааж эхлээд байна.
Мөн намууд дотор бүрнээ хэн хэнийгээ сойхоо ярилцаад хэдийнээ эхэлсэн. МАН, АН, МАХН-уудын дунд энэ жилийн сонгуулийн өрнөхгүй нь ойлгомжтой. Жижиг намууд өнөө жил эвсэж, энэ гурвын саналыг булаалдах төлөвлөөгөө хэрэгжүүлнэ. Мэдээж сонгуульд жижиг намаас төлөөлөн нэр дэвшигч нь УИХ гарч байсан явдал тун ховор. Гэхдээ тэд сөрөг хүчнийхээ хариуцлагатай ажлыг олон жил маш сайн гүйцэтгэж яваа. Мөнгө, туршлага л дутаад ах нартаа намлуулдаг цаг энэ жил тасрах болтугай. Ийн хэлэхийн учир нь тэд хэн нэгэн нэр дэвшигчийг унагах, санал хуваах тактик барьж сонгууль бүрт оролцсоор ирсэн ч мөнгө муутайгаа болж унадаг.
Харин эвсэх ажлаа бол сайн хийдэг. Хамгийн сүүлийн жишээ гэхэд, Хөдөлмөрийн үндэсний нам болон Монголын Социал Демократ Нам эвсэл болж, хамтын ажиллагааны санамж бичигт гарын үсэг зурав. Ингэснээр хоёр нам нэгдэн эвсэл болж, сонгуульд хамтран оролцохоор болж байгаа юм. Санхүүгийн хувьд гачигдалтай тэдний эсрэг тулах ах намууд нь хэдийнээ хандивын мөнгөө тохиролцоод өгөлцөж, авалцаад эхэлсэн сурагтай.
Тодруулбал, АН-ынхан сонгуульд нэр дэвшигчээсээ 100 сая төгрөгийн дэнчин авахаа аль эрт мэдэгдсэн. Үүнээс үүдэж, дэнчин авах нь төрийн албыг наймаалцах эхний алхам тавигдаж байна хэмээн шүүмж дагуулсан ч тус намын дарга "Улс төрд дэмжих 100 найзгүй бол мэдээж, 100 сая байгаа ч сонгогдохгүй" гэх утга бүхий үгийг намын гишүүддээ шидсэн. Харин ууган хүч буюу хамгийн том ах МАН-ын дарга У.Хүрэлсүх Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Д.Амарбаясгалан нар УИХ дахь МАН-ын бүлгийн хуралдаанд биечлэн оролцож, нэр дэвшүүлэх зарчмаа зарлан, УИХ-ын гишүүдтэйгээ санал солилцсон юм. Ингэхдээ МАН 2020 оны сонгуульд нэр дэвшигчдээсээ дэнчин мөнгө хураахгүйгээс гадна ёс зүйн аливаа асуудалд нэр холбогдоогүй хүмүүсийг улстөрчдийн рейтинг, судалгааны дүнд үндэслэн тодруулна гэдгээ зарласан. Энэ тухайд МАН-ын дарга У.Хүрэлсүх "2020 оны сонгуульд МАН нэр дэвшигчдээс мөнгө, дэнчин гэж авахгүй. Намд мөнгө хандивлаж түүнийхээ хариуд тойрог горилох, улс төрийн ашиг хонжоо хардаг байдлыг бүрмөсөн зогсооно" хэмээн тайлбарлаад буй.
Улс төрийн гол хүчин болсон ах намуудаа жижиг намынхан эвсээд ч дийлэх болов уу? айсуй сонгуулийн өнгийг хаашаа эргэхийг харж л сууя даа.